W Zamku Piastowskim górującym nad miastem, który obecnie jest siedzibą muzeum miejskiego, zainteresowani przeszłością mogą obejrzeć ciekawe eksponaty i zabytki archeologiczne. Oświęcimski zamek gościł w swoich murach wiele wybitnych postaci historycznych, to właśnie tu przebywała słynna Bona Sforza d'Aragona, jadąca wraz z orszakiem do Krakowa na spotkanie z Zygmuntem I i koronację. Panoramę miasta i okolicy podziwiać można z odrestaurowanej gotyckiej wieży obronnej, będącej jedną z najstarszych budowli ceglanych w Małopolsce. Będąc w Oświęcimiu warto zobaczyć również Rynek ze średniowieczną zabudową, zabytkowy kościół parafialny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, a także poznać ciekawą historię oświęcimskiej społeczności żydowskiej, odwiedzając Synagogę Chewra Lomdej Misznajot oraz Centrum Żydowskie.
Naznaczony tragiczną historią II wojny światowej Oświęcim do dziś zmaga się z dziedzictwem przeszłości. Zbudowany tu w latach II wojny światowej największy hitlerowski obóz zagłady – KL Auschwitz-Birkenau jest dziś Miejscem Pamięci i Edukacji przyszłych pokoleń. Państwowe Muzeum Auschwitz Birkenau co roku odwiedzane jest przez ponad milion turystów, pielgrzymów oraz ważnych osobistości pragnących oddać hołd ofiarom „piekła” KL Auschwitz. Mając na względzie pamięć o tym co się stało, współczesny Oświęcim świadomie kreuje swój wizerunek jako Centrum Pokoju, z którego wywodzą się liczne inicjatywy i projekty wzywające do dialogu, tolerancji czy pojednania.
Mieszkańcy miasta oraz ci, którzy odwiedzają Oświęcim mogą skorzystać z szerokiej oferty uznanych imprez cyklicznych o zasięgu krajowym i międzynarodowym. Wśród tych najbardziej popularnych i cenionych znajdą się: Festiwal Filmów Nieprofesjonalnych "Kochać człowieka", święto folkloru, czyli Tydzień Kultury Beskidzkiej, a także organizowana od 2010 roku impreza muzyczna o międzynarodowej randze - Life Festival. Pomysłodawcą trzydniowego cyklu koncertów, popularyzującego budowanie pokojowych relacji, jest dziennikarz radiowy pochodzący z Oświęcimia - Darek Maciborek.
Każdy kto czynnie uprawia sport, lub chce aktywnie spędzić wolny czas ma do dyspozycji wiele obiektów sportowych usytuowanych na terenie miasta. Dobre zaplecze zapewniają: kryta pływalnia o wymiarach olimpijskich, lodowisko, liczne boiska sportowe, czy korty tenisowe. Wypracowany system szkolenia sportowego w dziedzinie hokeja, jazdy figurowej i pływania pozwala oświęcimskim zawodnikom na uzyskiwanie wysokich lokat w tych dyscyplinach sportowych. Znani sportowcy z Oświęcimia to Dorota i Mariusz Siudkowie, reprezentanci jazdy figurowej na lodzie – olimpijczycy, medaliści mistrzostw świata oraz Paweł Korzeniowski – wielokrotny mistrz Polski, mistrz Europy w pływaniu stylem motylkowym. W rozgrywkach hokejowych sukcesy odnosi również oświęcimska drużyna – Unia Oświęcim – wielokrotni zdobywcy tytułu mistrza i wicemistrza Polski.
Wielbicieli dwóch kółek może zainteresować przebiegający przez Oświęcim, międzynarodowy szlak rowerowy Greenaways - Kraków-Morawy-Wiedeń oraz Wiślana Trasa Rowerowa. Spragnieni relaksu i wypoczynku wśród zieleni mogą spacerować wzdłuż Plant nad rzeką Sołą. Dla turystów planujących podróż w rejony Polski południowej, nasze miasto stanowi doskonały punkt przystankowy w dalszej podróży. Niedaleko stąd do malowniczych Beskidów, jeziora Międzybrodzkiego i Żywieckiego, papieskich Wadowic oraz Kalwarii Zebrzydowskiej.